نشانه های هشداردهنده بیماری های ناخن:
ناخن‌ها، به‌عنوان بخشی از سیستم پوششی بدن، علاوه بر نقش محافظتی، می‌توانند بازتاب‌دهنده‌ی وضعیت سلامت عمومی فرد باشند. بیماری‌های ناخن، طیف وسیعی از اختلالات را شامل می‌شوند که از عفونت‌های ساده‌ی قارچی و باکتریایی گرفته تا بیماری‌های پیچیده‌تر مانند پسوریازیس ناخن و اونیکولیز (جدا شدن ناخن از بستر) را در برمی‌گیرند. تغییرات در رنگ، شکل، ضخامت و بافت ناخن‌ها، می‌تواند نشانه‌ای از وجود یک بیماری زمینه‌ای باشد. برای مثال، ناخن‌های زرد و ضخیم اغلب نشان‌دهنده‌ی عفونت قارچی هستند، در حالی که ناخن‌های گود افتاده یا دارای خطوط افقی ممکن است به کمبود مواد مغذی یا بیماری‌های داخلی اشاره کنند. تشخیص دقیق و درمان مناسب بیماری‌های ناخن، نیازمند مراجعه به پزشک متخصص پوست است. خوددرمانی و استفاده از روش‌های غیرعلمی، می‌تواند منجر به تشدید بیماری و بروز عوارض جانبی شود. رعایت بهداشت ناخن‌ها، تغذیه‌ی مناسب و اجتناب از آسیب‌های فیزیکی، از جمله راهکارهای پیشگیری از بروز بیماری‌های ناخن محسوب می‌شوند.
انواع بیماری‌های ناخن:
بیماری‌های ناخن به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند، از جمله:
عفونت‌های قارچی:
- شایع‌ترین نوع بیماری ناخن
- علائم: ضخیم شدن، تغییر رنگ (زرد، قهوه‌ای)، شکنندگی و جدا شدن ناخن از بستر
- درمان: داروهای ضد قارچ خوراکی یا موضعی
عفونت‌های باکتریایی:
معمولاً باعث ایجاد قرمزی، تورم و درد در اطراف ناخن می‌شوند و درمان آن: آنتی‌بیوتیک‌ها
پسوریازیس ناخن:
بیماری پوستی که می‌تواند ناخن‌ها را نیز درگیر کند.
علائم: ایجاد حفره، ضخیم شدن، تغییر رنگ و جدا شدن ناخن
درمان: داروهای موضعی یا خوراکی، تزریق کورتیکواستروئید
اونیکولیز:
جدا شدن ناخن از بستر
علل: ضربه، عفونت، پسوریازیس، برخی داروها
درمان: درمان علت زمینه‌ای، مراقبت از ناخن
خطوط بیو:
خطوط افقی روی ناخن
علل: بیماری‌های شدید، استرس، شیمی‌درمانی
درمان: درمان علت زمینه‌ای
ناخن فرورفته:
رشد ناخن به داخل پوست اطراف
علل: کوتاهی نادرست ناخن، کفش‌های تنگ
درمان: مراقبت‌های خانگی، جراحی در موارد شدید
علائم هشداردهنده:
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر در ناخن‌های خود، به پزشک مراجعه کنید:
تغییر رنگ ناخن (سیاه، آبی، سبز)
ضخیم شدن ناگهانی ناخن
درد یا تورم اطراف ناخن
جدا شدن ناخن از بستر
تغییر شکل ناخن
نکات پیشگیری از بیماری های ناخن:
ناخن‌های خود را به طور مرتب کوتاه کنید.
از کفش‌های مناسب و راحت استفاده کنید.
از جویدن ناخن‌ها خودداری کنید.
بهداشت ناخن‌ها را رعایت کنید.
رژیم غذایی سالم و متعادل داشته باشید.
علائم ناخن های مریض:
تغییرات ناخن‌ها می‌تواند نشان‌دهنده‌ی بیماری‌های مختلف باشد، از بیماری‌های خود ناخن گرفته تا بیماری‌های داخلی بدن. در ادامه، برخی از علائم شایع بیماری‌های ناخن را بررسی می‌کنیم:
تغییر رنگ ناخن:
- زرد شدن ناخن: شایع‌ترین علت آن، عفونت قارچی است. همچنین می‌تواند نشانه‌ای از پسوریازیس، سندرم ناخن زرد یا بیماری‌های ریوی باشد.
- سفید شدن ناخن: می‌تواند ناشی از آسیب، عفونت قارچی، کمبود مواد مغذی یا بیماری‌های کلیوی باشد.
- سیاه شدن ناخن: معمولاً به دلیل ضربه یا خونریزی زیر ناخن اتفاق می‌افتد. در موارد نادر، می‌تواند نشانه‌ای از ملانوم (نوعی سرطان پوست) باشد.
- آبی شدن ناخن: نشانه‌ای از کمبود اکسیژن در خون است و می‌تواند ناشی از بیماری‌های قلبی یا ریوی باشد.
- سبز شدن ناخن: اغلب به دلیل عفونت باکتریایی ایجاد می‌شود.
تحول شکل ناخن:
- ضخیم شدن ناخن: شایع‌ترین علت آن، عفونت قارچی است. همچنین می‌تواند نشانه‌ای از پسوریازیس یا سندرم ناخن زرد باشد.
- نازک شدن ناخن: می‌تواند ناشی از کمبود آهن، بیماری‌های تیروئید یا پسوریازیس باشد.
- گود افتادن ناخن: می‌تواند نشانه‌ای از پسوریازیس، اگزما یا کمبود آهن باشد.
- خطوط بیو (خطوط افقی): می‌تواند ناشی از بیماری‌های شدید، استرس یا شیمی‌درمانی باشد.
- ناخن قاشقی (کوئيلونيشيا): می‌تواند نشانه‌ای از کمبود آهن یا بیماری‌های قلبی باشد.
- ناخن فرورفته: رشد ناخن به داخل پوست اطراف.
تغییر در بافت ناخن:
- شکنندگی ناخن: می‌تواند ناشی از خشکی، کمبود مواد مغذی یا بیماری‌های تیروئید باشد.
- جدا شدن ناخن از بستر (اونیکولیز): می‌تواند ناشی از ضربه، عفونت، پسوریازیس یا برخی داروها باشد.
- ایجاد حفره‌های کوچک: می‌تواند نشانه‌ای از پسوریازیس باشد.
- تغییر در ضخامت ناخن‌ها: می‌تواند نشان دهنده عفونت قارچی یا پسوریازیس باشد.
علائم دیگر:
- درد یا تورم اطراف ناخن: می‌تواند ناشی از عفونت باکتریایی (پارونیشیا) یا ناخن فرورفته باشد.
- چرک یا آبسه زیر ناخن: نشانه‌ای از عفونت باکتریایی است.
- خونریزی زیر ناخن: معمولاً به دلیل ضربه اتفاق می‌افتد.
علت جدا شدن ناخن:
جدا شدن ناخن از بستر که به آن اونیکولیز نیز گفته می‌شود، یک بیماری نسبتاً شایع است که می‌تواند ناخن دست یا پا را درگیر کند. در این بیماری، ناخن از بستر خود جدا می‌شود و فضایی خالی بین ناخن و پوست زیر آن ایجاد می‌شود. این فضا می‌تواند محل تجمع قارچ‌ها و باکتری‌ها شود.علل متعددی می‌توانند باعث جدا شدن ناخن شوند، از جمله:
ضربه:
ضربه به ناخن، حتی ضربه‌های جزئی و مکرر، می‌تواند باعث جدا شدن آن شود.
عفونت‌های قارچی:
عفونت‌های قارچی ناخن (اونیکومایکوزیس) یکی از شایع‌ترین علل جدا شدن ناخن هستند.
پسوریازیس:
این بیماری پوستی می‌تواند ناخن‌ها را نیز درگیر کند و باعث جدا شدن، ضخیم شدن و تغییر رنگ آن‌ها شود.
برخی داروها:
برخی داروها مانند تتراسایکلین و داروهای شیمی‌درمانی می‌توانند باعث جدا شدن ناخن شوند.
بیماری‌های داخلی:
بیماری‌هایی مانند اختلالات تیروئید، کم‌خونی و بیماری‌های قلبی عروقی می‌توانند باعث جدا شدن ناخن شوند.
آلرژی‌های تماسی:
تماس با مواد شیمیایی مانند مواد شوینده و لاک ناخن می‌تواند باعث ایجاد حساسیت و جدا شدن ناخن شود.
آسیب‌های ناشی از مانیکور:
مانیکورهای تهاجمی و استفاده از ابزار تیز می‌تواند به ناخن آسیب برساند و باعث جدا شدن آن شود.
رطوبت بیش از حد:
رطوبت زیاد در محیط کار یا زندگی می‌تواند باعث نرم شدن ناخن و جدا شدن آن شود.
کفش‌های تنگ:
پوشیدن کفش‌های تنگ و نامناسب به ویژه در ناحیه انگشتان پا، می‌تواند باعث فشار و آسیب به ناخن‌ها شود و در نتیجه منجر به جدا شدن ناخن شود.
علائم جدا شدن ناخن:
جدا شدن ناخن از بستر
تغییر رنگ ناخن (سفید، زرد یا قهوه‌ای)
ضخیم شدن ناخن
ایجاد فاصله بین ناخن و پوست زیر آن
احتمال ایجاد درد و ناراحتی
درمان جدا شدن ناخن:
درمان جدا شدن ناخن به علت زمینه‌ای آن بستگی دارد. در برخی موارد، ممکن است نیاز به درمان خاصی نباشد و ناخن به مرور زمان خودبه‌خود بهبود یابد. اما در موارد دیگر، ممکن است نیاز به داروهای ضد قارچ، آنتی‌بیوتیک یا سایر درمان‌ها باشد.
کمبود کدام ویتامین ها باعث بیماری ناخن می شود؟
کمبود برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند تاثیر مستقیمی بر سلامت ناخن‌ها داشته باشد و باعث بروز بیماری‌های مختلف ناخن شود. در اینجا به برخی از مهم‌ترین ویتامین‌ها و مواد معدنی که کمبود آن‌ها می‌تواند مشکلات ناخن ایجاد کند اشاره می‌کنیم:
بیوتین (ویتامین B7):
بیوتین برای رشد سلولی و تولید کراتین، پروتئین اصلی سازنده ناخن، ضروری است.
کمبود بیوتین می‌تواند منجر به ناخن‌های شکننده، نازک و ترک خورده شود.
منابع غذایی: تخم مرغ، آجیل، دانه‌ها، آووکادو، گل کلم.
ویتامین C:
ویتامین C برای تولید کلاژن، پروتئینی که به استحکام ناخن‌ها کمک می‌کند، ضروری است.
کمبود ویتامین C می‌تواند باعث شکنندگی ناخن‌ها، کندی رشد ناخن و ایجاد خطوط سفید روی ناخن شود.
منابع غذایی: مرکبات، توت فرنگی، فلفل دلمه‌ای، بروکلی.
ویتامین D:
ویتامین D به جذب کلسیم و فسفر، مواد معدنی ضروری برای سلامت ناخن‌ها، کمک می‌کند.
کمبود ویتامین D می‌تواند منجر به ناخن‌های شکننده و نازک شود.
منابع غذایی: ماهی‌های چرب، زرده تخم مرغ، لبنیات غنی شده، نور خورشید.
ویتامین B12:
ویتامین B12 برای تولید گلبول‌های قرمز خون که اکسیژن را به سلول‌های ناخن می‌رسانند، ضروری است.
کمبود ویتامین B12 می‌تواند منجر به ناخن‌های خشک، تیره و خمیده شود.
منابع غذایی: گوشت قرمز، مرغ، ماهی، لبنیات.
آهن:
آهن برای تولید هموگلوبین، پروتئینی که اکسیژن را به سلول‌های ناخن می‌رساند، ضروری است.
کمبود آهن می‌تواند منجر به ناخن‌های نازک، قاشقی شکل و رنگ پریده شود.
منابع غذایی: گوشت قرمز، اسفناج، لوبیا، عدس.
روی:
روی برای رشد سلولی و ترمیم بافت‌های ناخن ضروری است.
کمبود روی می‌تواند منجر به ناخن‌های سفید، شکننده و دارای لکه‌های سفید شود.
منابع غذایی: گوشت قرمز، مرغ، آجیل، دانه‌ها، لوبیا.